Արեւմտեան Հայաստանի Մերսին նահանգի Տավրոս լեռան ստորոտին գտնուող քարանձաւին մէջ  յայտնաբերուեր են ձեռքի հետքեր։ Անոնք   յայտնաբերուեր էին պատահական ճանապարհորդի կողմէ եւ լոյս կը սփռեն նեոլիթեան ժամանակաշրջանի պատմութեան վրայ: Քաղաքացին անմիջապէս լուսանկարեր էր որմնանկարները: Ահազանգի հետքերով փորձագետները մեկներ են  տարածք...

Հնագէտներուն կողմէ կատարուած յայտնագործութիւնը  ցոյց  կուտայ, որ Արեւմտեան Հայաստանի մէջ գտնուող Պորտասար հնագոյն կառոյցը աւելի բարդ կառուցուածք ունի, քան կը մտածէին նախկին ժամանակ, եւ որ այնտեղ կիրառուեր է  պլանաւորման այնպիսի բարդ միջոց, որուն մասին տուեալ  ժամանակին մէջ անհնար է երեւակայել: ...

Կոստանդնուպոլսոյ Հայդարպաշա կայարանի շևջակայքին կատարուած հնագիտական պեղումներով յայտնաբերուեր է հին Քաղկեդոն քաղաքին պատկանող (Քադըքէօյ) գտածոներ: Ան յայտնի է որպէս «Կուրերու երկիր»: Հնագիտական պեղումները կը  բացայայտեն շրջանի 2500 տարուայ պատմութիւնը: Մանրակրկիտ պեղումներուն ընթացքին յայտնաբերուեր են մինչ օրս ճարտարապետական կառոյցներու մնացորդներ, դամբարաններ,...

Արեւմտեան Հայաստանի Վանայ լիճի յատակին յայտնաբերուեր են հնագոյն ամրոցի 3000 տարուայ վաղեմութեան մնացորդներ: Կ՛ենթադրուի, որ ամրոցը կը պատկանի Երկաթեայ դարաշրջանի հայկական քաղաքակրթութեան, որն յայտնի է նաեւ որպէս Վանի թագաւորութիւն, Ուրարտու, Արարատ եւ Հայաստան:  Վանայ լիճը ուսումնասիրող ջրասոյզները յայտնաբերեր են ամրոցի...

Վանի Ուրարտական  թագաւոր Սարդուր Երկրորդի կողմէ մ.թ.ա. 750 թուականին կառուցուած Չաիուշթեփէի ամրոցէն յայտնաբերուած կառոյցներում մէջ պարզ դարձաւ, որ երկրաշարժի դէմ յատուկ միջոցներ ձեռնարկուեր են։ Վանի թագաւորութեան ամենապայծառ ժամանակահատուածին կառուցուած Չաւուշթեփէ ամրոցի եւ անկէ հիւսիս գտնուող դամբարաններու տարածքին կը շարունակուին պեղումներն...

Խարբերդի թանգարանային վարչութեան համակարգմամբ հայկական Բիւրակնի Նորիկ հողաբլուրին կատարուած պեղումներուն հետեւանքով յայտնաբերուեր են 4500-ամեայ հնութեամբ կուժեր։ Նորիկ հողաբլուրին կատարուած պեղումներէն յայտնաբերուեր են բազմաթիւ գտածոներ։ Անոնց շարքին կան նաեւ 4500-ամեայ վաղ բրոնզէդարեան կուժեր։ Աւելի վաղ նոյն վայրէն կատարուած պեղումներուն շնորհիւ ուրարտական...

Կիլիկիայ գտնուող Օյլում Հէօյուքի պեղումներուն ընթացքին 4,000 տարուայ ձիթապուտղի կորիզ գտեր են: Այժմ կ՛ուսումնասիրուի, թէ արդեօք գտնուած պատմական կորիզը նոյն գե՞նը կը կրէ, ինչ որ այսօր կը կրեն տարածաշրջանին աճեցուող ձիթապտուղները:   Պեղումներուն ընթացքին յայտնաբերուած 4 հազար տարուայ վաղեմութեան ձիթապտուղի...

ԿԻԼԻԿԻԱ — Մարաշի Անդըրըն գաւառի Եշիլովա թաղամասին hովիվ Նիհատը, մէկ շաբաթ առաջ այծերն արածելու ժամանակ Թեթջէյիզ վայրին նկատեց խճանկարներով պատուած յատակ: Խճանկարին շուրջ՝ քանդուած պատերուն վրայ խաչեր եւ որոշ նախշեր տեսնելով, Նիհաթ Բիւլբիւլն ըսեր է. «Մեր մեծերը կ՛ըսէին, որ այս...

Հայաստանի հիւսիսին յայտնաբերուած աւելի քան 2600 տարեկան ոսկորներուն հետազօտութիւնը ցոյց տուած է, որ անոնք պատկաներ են Վանի թագաւորութեան մէկ կին մարտիկին: Հնագէտները այդ մնացորդները գտեր են Լոռիի մարզի Բովեր 1-ին գերեզմանատան տարածքին՝ դեռ 2017թ.-ին: Ըստ հախճապակիին եւ զարդերուն՝ գիտնականները թաղումը...

Զերզեւան ամրոցը, որ կը գտնուի  Արեւմտեան Հայաստանի՝ Տիգրանակերտի Չինար գաւառին մէջ, այս տարի գրանցեր է գերազանց թիւով այցելու: Ամրոցն իր մէջ պահուող նմուշներով գրաւեր է աշխարհի ուշադրութիւնը։ Պատմական պարիսպներն ու Հեւսելի պարտէզները, Իչքալէ թանգարանային համալիրը եւ հարուստ պատմամշակութային արժէքները ներառնուած...