ԿԻԼԻԿԻԱ – Անցեալ ամիս Մալաթիոյ մէջ 13 Հալէպի քաղաքացիներու նշան անցնելէ ետք Ալեւի (Հայ Արեւի) քաղաքացին, Քազիմ Ինճէ Պիրխան, որը պաշտոնաթող ոստիկան է, որը նշուած է Մանիսայի մէջ, ըսաւ՝ «Ես կը կարծեմ, որ այս իրադարձութիւններու ծագումը եկամուտ ստացած է « Եզիթի ծածկուած մարդկանց տարածման պատճառով »:
Մոլդովայի բնակիչները, որոնք կ’ապրին ալեւիացիներու մեծ մասի հետ, բնակարանի հարեւանութեամբ գտնուող ոստիկանութիւն Քազիմ Ինճէ (74), խաչը կարմիր ներկով: Նիհար, հայտնաբերուեցաւ ոստիկանութեան կրծքավանդակը, իսկ տան պատին կարմիր նշանը լռեց:
Այս նոյթով PIRHA-ի հետ զրոյցեց Քազիմ Ինճէ ըսելով թէ «Կը կարծեմ, որ այս իրադարձութիւնները ծագած են« Յեզիդի ծածկուած մարդկանց տարածումը », «Ոչ մէկուն նեղութիւն տալով վնաս չենք հասցուցած»
Ըսելով թէ, որ ինքը Նեւշեհիր Հաճիստթաշ է, եւ որ Հաճի Բեկթաշ վելի Դերգահիում ամառներ անցկացրեց, Քազիմ Ինճէն կ’ըսէ, որ մինչեւ այսոր մարդուն որեւէ վնաս չէ հասցուած:
35 տարեկանին նիհար, նշելով, որ ինքը Մանսիսայիյ մէջ հաց կը փնտրեր:
Թէ եւ Մանիսիոյ մէջ կը գտնուիմ բայց սիրտս ու հոգիս դէր Հաճի Բեկթաշ վելի է, «ես 15 օր առաջ եկած եմ, մենք բոլորի համար հարգանքի եւ պատիվի աղբյիւր ենք,որ մենք բոլորս լաւ ըլլանք եւ խաղաղութեան համար ես կ’ըլլամ այն փոքրամասնությունըն, ով այնտեղ կը ծառայէ Հեյկի Բեկթաշի դաշտերու եւ թիմերու մէջ, մենք բերք կը բերենք: Ձեր ընտանիքը վերապատրաստուած է եւ ծառայած այս ամսագրին:
Այդ մեծահասակ մարդ է: Հոն կան շատ մարդիկ, ովքեր մեզի կը ճանաչնան եւ մեզի այցելութեան կ’ուգան:
Ոչ մէկ օր չէ եղած մենք ուրիշի իրաւունքները խլած կամ վիրաւորած ըլլանք:
«Իրենք պիտի զղչան որովհետեւ մեր համոզմունքը շատ զորաւոր է»
Անոնց արմատը, Հ. Կարծում եմ, որ Ալիի (Հայ Արեւի) նահատակութեանը, 12 Իմամի ծագումը, ապա Մարաշի եւ Սիվասի (Սեբաստիոյ) դեպքերը հանգեցուցած են Ադամի Հոր տարածմանը:
Անոնք այդ չեն ըսեր: Մեր ճանապարհը շատ ոյժեղ է, մեր հաւատը շատ աւելի ոյժեղ է: Կորսանիւզը ան «ձեր ձեռքը, որովայնը, լեզուն, վերցուց դեւի սուլոցը»:
Հուսով եմ, որ մեր հավատը նոյնիսկ աւելի տոնական է: Մենք կրնանք ըլլալ աւդլի խորը հասարակութիւն: Դուք կը զղչաք նրանց, ովքեր անոնք ըրին:
Սատանան երբեք չի կրնար ըլլալ Աստծոյ ողորմածութեան մէջ: Մենք ունինք որոշակի ձեւեր, որոնք մենք կրնանք ընել անոնց դէմ, եւ մենք հուսով ենք, որ անոնք կը բարձրացնենք եղբայրութեան:
Ալեւիները (Արեւիները), որոնք կը բնակին Սուրիոյ հիւսիս-Արեւմտեան եւ Թուրքիոյ հարաւաին լեռնաին շրջաններուն, Թուրքիոյ պաշտոնապէս կը համարէ իսլամի շիա ուղղութեանը պատկանող համայնք: Մինչդեռ մի շարք Ալեւիններու (Արեւիներու), կողմէ այս տեսակէտը ընդունուած չէ:
Կը հիշեցնենք, որ 1920 թուականի Օգոստոս 4-ին Ֆրանսիոյ հովանավորութեան ներքոյ Ադանայի մէջ հռչակուեցաւ Կիլիկիոյ անկախ հանրապետութիւն: Սակայն 1921թուականին Հոկտեմբեր 20-ին Ֆրանսիոյ եւ քեմալական Թուրքիոյ միջեւ կնքուած Անկարայի պայմանագիրով ոտնահարուեցան Կիլիկիոյ ողջ բնակչութեան իրավուքնները: Այս պայմանագիրով ֆրանսիացիները 1922 թուականին Յունուարի 5-ին թուրքերուն հանձնեցին Ադանայի նահանգը եւ հեռացան: Նոր կոտորածի սպառնալիքը ստիպեց Կիլիկիոյ 150 հազար հայերուն վերստին տեղահանուիլ ու գաղթել Սիրիա, Լիբանան, Հունաստան և այլ երկիրներ: