Արցախ Արեւմտեան Հայաստանի գորգագործական մշակոյթի առանցքային կեդրոններէն մէկն է։ Գրաւոր սկզբնաղբիւրներու վկայութիւններն ու մինչեւ մեր ժամանակները պահպանուած գորգերն ու գորգապատկերները հնարաւորութիւն կու տան եզրակացնել, որ գորգը, որպէս վերնախաւային մշակութային արժէք, մինչեւ 18-րդ դարու վերջերը կը գործէին Արցախի իշխանական տուներուն եւ խոշոր վանքերուն կից գոյութիւն ունեցած արհեստանոցներուն մէջ, ինչպէս նաեւ իշխանանիստ ու նաեւ անոնց մերձակայքը եղած գիւղերուն մէջ։ Այդ արհեստանոցներուն մէջ ալ ստեղծուած են արցախեան հանրայայտ դասական վիշապագորգերը, եւ անոնցմէ բացի շուրջ հարիւր յիսուն տիպի գորգեր։ 19-րդ դարուն գորգերու պահանջարկի կտրուկ աճի պայմաններուն մէջ Արցախի մէջ գորգագործութիւնը կը դառնայ համատարած զբաղմունք։
Գորգագործական մշակոյթի արցախեան աւանդոյթները, յատկապէս, 17-18-րդ դարերու ընթացքին տարբեր ճանապարհներով տարածում գտած են հարաւ-արեւելեան Կովկասի, հիւսիս-արեւմտեան Իրանի ու Փոքր Ասիոյ հայաբնակ վայրերու գորգագործական կեդրոններուն մէջ։
Արցախեան գորգերը կ’առանձնանան նաեւ կատարման միջոցներու բարձր մակարդակով։ Պատահական չէ, որ մինչեւ մեր ժամանակները պահպանուած հայոց գորգերու մէկ մասը կը պատկանին նոյն Արցախի գորգագործական կեդրոններուն։