Հայ արծաթագործ արհեստաւորներու աւանդութեամբ յիշատակուող Վան քաղաքին մասին Յովսէփ Թոքաթ գիրք հրատարակած էր, որ որպէս ուրոյն ուսումնասիրութիւն, այժմ լոյս տեսած է «Վանի Անհետացած Աշխարհը» խորագիրով։
Այս ուսումնասիրութեան մէջ հեղինակը տարածաշրջանի աշխարհագրական, ազգագրական եւ մշակութային իւրայատկութիւնները կ’ուսումնասիրէ, մեկնարկելով հեթանոսական շրջաններէն մինչեւ Օսմանեան Կայրսութեան վարչակազմին ունեցած դերը։
Յովսէփ Թոքաթ ծնած է Արեւմտեան Հայաստանի Քղի գաւառի Ճերմակ գիւղը եւ եօթ տարեկանին ընտանիքին հետ գաղթած է Կ. Պոլիս։ Գիրքի նախաբանին մէջ ան կը նշէ, թէ ինչպիսի մեծ տպաւորութիւններ ձգած է Վանը իր սրտին եւ յիշողութեան մէջ։
«Պատմութեան գրականութեան մէջ որոնումներու ոդիսական էր, որուն պտուղը եղաւ այս գիրքը»,- նշած է հեղինակը։