Արցախեան պատերազմին հերոս, ֆիդայի Վարդանը 1988 թուականէն ամբողջապէս նվիրուել է Արցախեան ժողովրդի ազատագրական շարժումինը, ճանաչում ու յարգանք ձեռք բերւլլ ժողովրդի շրջանին մէջ եւ դեռեւս կենդանութեան օրոք դարձել իսկական լեգէնդ։ Վարդան Ստեփանեանը ծնուեր է 1966 թուականու մարտ 9-ին, Երեւան։ 1973–1983թթ. սովորեր է Երեւանի Յովհաննես Թումանեանի անուան թիւ 32 դպրոցը։ Սովրեր է գերազանց գնահատականներով եւ աւարտեր է գերազանց գնահատականներով։
1984 թ. կամաւոր ծառաիւթեան է անցեր Աֆղանստան` սովետական բանակի կազմին մէջ։ Նա կ’երազէր տիրապետիլ ռազմական արուեստի ամբողջ հմտութիւններուն։ «Աֆղանստան ծառայելու գացի կամաւոր, կ’ուզէի լաւ կռուիլ, սովրիլ եւ կռւեցա։ Վատ զինւոր չեմ եղեւ եւ միշտ հաւատացեր եմ, որ օր մը Հայոց բանակի զինւոր եմ ըլլալոււ»,- ըսած է Դուշմանը:
Աֆղանստանէն յետք խաղաղութեան մէջ ապրիլը դժուար է եղեր Վարդանի համար. «Տեղս չէի գտներ: Երկու ամիս աշխատեցա գործարան: Կարեւոր բան մը կը պակսէր: Ինքնուրիւն վճռեցա գնալ Մոսկուա, ընդունւիլ համալսարան: Ընդունուեցա նախապատրաստական բաժինը, բայց կիսատ թողի: Յաջորդ տարի` 1987թ., ընդունուեցա Մոսկուային ինժեներաշինարարական ինստիտուտ: Կեանքս հունի մէջ կը մտնէր: Բայց եկաւ 1988թ. գարունը. սկսուեց Արցախեան շարժումը: Ուսումս կիսատ թողած` շտապեցա Երեւան: Իմացա, որ կը կազմաւորուի «աֆղանցիներու» ջոկատը, անդամագրւեցա: Ինծի գնդացիր տուեցին»:
Շատ բարդ է եղեր Արցախ մեկնող նորակոչիկներու գործը։ Վարդանը ոգեշնչեր է պատանի զինւորներուն։ Յետք ձեռքն է վերցուցէր բուռ մը հող, կերել եւ պահանջիլ, որ ատպէս ընեն նաեւ տղաքը։Յետք սկսեր է խօսիլ, որու միտքն այն էր, որ մեր երկիրը, մեր հողը մեր մայրն է, եւ աշխարհում անկէ աըելի քաղցր բան չկայ ։ «Սիրէք անոր, ինչպէս կը սիրէք ձեր հորն ու մորը, որովհետեւ մեր հողը մեր բոլորիս ծնօղն է»,-նշածլ է Վարդանը: Արցախին մէջ, երբ նկատուերլ է զէնքի պակաս եւ 1989թ. Վարդանը յատուկ առաջադրանքով մեկնել է Մոսկվա, որտեղից աներեւակայելի ճանապարհով, ազատւելով դեռեւս գոյութիւն ունեցող Սովետական միութւան ստուգումներէն, կարողացեր է Հայաստան հասցնիլ զէնք ու զինամթերք, որը յետք ուղարկուեր է Շուշիի Բերդաձոր գիւղ։ Այնուհետեւ ընկերոջ` Արմէն Երիցէանի յետ ստեղծեր են ռազմական «Ասպետ» դպրոցը, որտեղ պատրաստուեր են Արցախ մեկնող ֆիդայիները։ Հետագային Վարդանը կը ստեղծէ նոյնպիսի դպրոց նաեւ Արցախին մէջ։ Ան ըսէր է. «Զէնք վերցնիլ ու գնալ կռուելու, արդեն իսկ մեծ հերոսութիւն է, իսկ ինչպիսին կ’ըլլայ զինւորը` լաւ, թէ վատ, կախուած է հրամանատարէն»։
«Ես պատերազմին շատ եմ պետք, ինծի գնդակ դիպչելու չէ , իսկ եթէե զոհուիմ, միայն դավադիր ականէն կ’ըլլա»։ Վարդան զոհուեց 1992 թ. հուլիս 3-ին, երբ իւր զինւորական ընկեր Երոյի (Արմէն Երիցէան) եւ Արայիկի (Արա Աւագէան) յետ մարտական առաջադրանք է կատարեր Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետութեան Մարտունու շրջանի Միւրիշեն գիւղի մոտակայքը։ «Եթէ զոհուիմ` զինուած, մաքուր հագնւած կու գաք իմ թաղումիս ու գըլխիս տակ դաշոյն կը դնէք, որ էն աշխարհ ալ պայքարիմ»։