Արեւմտեան Հայաստանի Հայերու Ազգային Խորհուրդ
Ելոյթ 1 – ՄՍՀԿ 2023 թուականու յունիս 5-էն 9-ը
Տիկի՛ն Նախագահ, անդամ պետութիւններու յարգելի՛ պատւիրակներ,
Աս տարի կը լրանա Արեւմտեան Հայաստանի հայերու ազգային խորհուրդի կողմէն մտաւոր սեփականութեան, գենետիկական ռեսուրսներու, աւանդական գիտելիքներու եւ բանահիւսութեան հարցերով միջկառաւարական կոմիտէի նիստերուն հաւատարմագրուելու պատուի 15-ամեակը, եւ ես կուզեմ շնորհակալութիւն յայտնիլ ամբողջ քարտուղարութեանը:
Մեծ աշխատանք է տալուեր, որպէսզի այսօր մենք կարողանանք պատրաստուիլ գենետիկական ռեսուրսներու վերաբերեալ դիւանագիտական համաժողովին, եւ ես կը ցանկանայի շնորհակալութիւն յայտնիլ բոլոր անդամ պետութիւններուն, ինչպէս նաեւ բնիկներուն, ովքեր ներկա են ֆիզիկապէս եւ առցանց, այն ջանքերու համար, որոնք ուղղուած են այս դիւանագիտական կոնֆերանսին հնարաւորինս շատ մարդկանց մասնակցութեան ապահովումին համար:
Ինչպէս գիտեք, արդեն աւելի քան մէկ դար է, ինչ Արեւմտյեան Հայաստանը ու անոր բնիկ հայ բնակչութւիւնը 1920 թուականուն ինքնիշխան եւ անկախ պետութիւն ճանաչուելէն ետք՝ առանց միջազգային իրաւունքի նորմերիու պահպանումի, կենթարկուին ոչ միայն ցեղասպանութեան, այլեւ բռնի տեղահանման եւ տարածքային անեքսիայի , անոր գենետիկական ռեսուրսներու ապօրինի իւրացումին եւ զավթումին, անոր ժառանգութեան եւ հոգեւոր ու նիւթական մշակոյթի եւ ունեցուածքի համակարգուած ոչնչացմանումին, բնակչությեան բռնի կրօնափոխումին, որը կը հասցնէ Ցեղասպանութեան զոհ դարձած բնիկ ժողովուրդներու գոյութեան ժխտումին եւ աղետալի յետեւանքներ է ունենում կունենա ավւանդական գիտելիքներու փոխանցումին եւ անոնց մշակութային ինքնաարտայայտումին համար:
Բայց չնայած այս ամենին, մենք կը շարունակենք մեր գոյութիւնը որպէս բնիկ ժողովուրդ, քանի որ մենք նոյն տարածքի բնիկ ժողովուրդ ենք, մեր պահպանուած աւանդական գիտելիքներու եւ մեր մշակոյթը սերունդներուն փոխանցելու , ինչպէս նաեւ մեր տարածքային ամբողջականութիւնը եւ կէնսատարածքը պաշտպանելու համար իրաւվական պայքար մղելու մեր գենետիկական ռեսուրսներու շնորհիւ։
Այս իմաստով, Ինչ կը վերաբերի բնիկ ժողովուրդներու իրաւունքներու Հռչակագրին եւ մեր ինքնորոշումին իրաւունքին, ես ի սկզբանէ կը ցանկանայի աջակցիլ եւ յօդուածներու մէջ ներառիլ համապատասխան իրաւատերերու, այսինքն ՝ բնիկ ժողովուրդներու կողմէն ներկայացուած տեքստերը:
Ես կը ցանկանայի նաեւ նշիլ, որ գենետիկ ռեսուրսներու եւ աւանդական գիտելիքներու ապօրինի իւրացումին արդյունքին բնիկ ժողովուրդները կամ ազգերը՝ Ցեղասպանութեան, բռնակցումին,բռնազաւթումին եւ պատերազմի յետեւանքով կարող են այլեւս դադրիլ ըլլալ իւրեանց օրինական իրաւունքներու , որոնք խլուեր են անոնցմէ կրողը:
Հետեւաբար, անհրաժեշտ է աշխատիլ բնիկ ժողովուրդներու իրաւունքներու վերականգնումին /իրացումին անմիջականօրէն առնչուող խնդիրներու ուղղութեամբ եւ այդպիսով յարգել անոնց պաշտպանութիւնն ու կէնսական տարածքը ու նոյնիսկ տարածքային ամբողջականութիւնը, որոնք դե ֆակտո և դե իւրե ճանաչուեր են բնիկ ժողովուրդներու եւ ազգերու համար` պետութիւններու կողմէն ,միջազգային կառոյցներու եւ իրաւասութիւններու գոյութեան պահէն ի վեր:
Շնորհակալութիւն, տիկին Նախագահ:
Արմենակ Աբրահամեան
Արեւմտեան Հայաստանի Հայերու ազգային խորհրդի նախագահ
https://www3.wipo.int/contact/en/area.jsp?area=conf_igc
https://webcast.wipo.int/video/WIPO_GRTKF_IC_47_2023-06-05_PM_119638