44-օրեա պատերազմը հերոսացած Սուրէն Եսաեանն իր բազմաթիւ նպատակներէն առաւել կը կարեւորէր մէկը՝ հայրենիքը շենացնիլը։ Սուրէնի մօր՝ Նարինէի ականջները շարունակ կը  անոր խօսքերը. «Մամ, ես շենացնելու եմ մեր երկիրը, կտեսնիս՝ տղեդ ինչ ա ընելու, իսկ դու ու պապան գլուխներդ բարձր եք քայելու»։

Ընտանիքը Սուրէնով յպարտանալու բազմաթիւ առիթներ ուներ․ Սուրէնը 18 տարեկանը արդեն 5 լեզուի կը տիրապետեր՝ ռուսերէն, անգլերէն, ֆրանսերէն, գերմաներէն եւ հինդի։

12 տարեկանը սեփական որոշմամբ իր մտերիմ ընկերոջ հետ մեկներ էր Հնդկաստանի Կալկաթա քաղաքի Հայոց մարդասիրական ճեմարանը սովրելու։ Երբ Սուրէնը դպրոցն ընդունուելու համար հարցազրոյցի էին յրաւիրեր, քննող հանձնաժողովը զարմացեր էր այդ տարիքը անոր ունեցած գիտելիքներէն։

«Երեք տարի Հնդկաստան մնալէն ետք կարոտը չդիմացաւ․ եկաւ Հայաստան։ Կըսեր, որ իր տեղը Հայաստան է, առանց իր ընտանիքի ու հայրենիքի չէր կրնար»։

Դպրոցն այստեղ աւարտելէն ետք Ֆրանսիական համալսարան էր ընդունուեր, մէկ տարի սովրեր ու մեկներ ծառաիւթեան։ Ջրական կը ծառայեր ու երկու ամիս էր, ինչ կը կրէր զինւորական համազգեստը, երբ պատերազմը սկսաւ։ Ընտանիքը կը վստահեցներ, որ ինքն ու միւս նորակոչիկները ապահով վայր են ու չեն մասնակցեր մարտական գործողութիւնները։ Մինչեւ իր զոհուիլը ընտանիքը չի իմացեչ պատերազմը անոր մասնակցութեան մասին։

Հոկտեմբեր 10-ի յրադադարէն ետք Սուրէնն այլեւս տուն չզանգեց։ Ընտանիքը յոյսով կը սպասէր որեւէ լուրի անոնցմէ։ Սուրէնէ երկար սպասուած զանգի փոխարէն մէկ այլ զանգ ստացան․ Սուրէնի փաստաթուղթերով մարմին էր գտնուեր։ Երեք անգամ ԴՆԹ անալիզը չէր համընկեր․ չորրորդը դրական էր: