«Մախլուտո» ծածկանունով գեներալ Սմբատ Բորոյանը այն հազվագիւտ գեներալներէն է, ով մեծացեր է հայ ժողովուրդին սիրտը: Առաջին կրթութիււնը ստացեր է Անդրանիկ փաշային օրոք՝ աբդուլհամիդեան վարչակարգի եւ Արեւմտեան Հայաստան քրդական ցեղերու ճնշումներու դէմ ստեղծուած զոհաբերական խումբերու կազմը։ Առաջին համաշխարհային պատերազմէն ետք, մինչ հայ ժողովուրդը, հասուց շունչ քաշիլ, իսկ ռուսական զորքերը հաստատուեցան Արեւելեան Հայաստան՝ Անդրանիկ փաշան Սմբատ Բորոյանին հանձնարարեց հավաքիլ քուրդերու կողմէն գերեվարուած հարիւրաւոր հայ որբերուն։
1915 թուականի հայերու ցեղասպանութենէ ետք մեծ հայդուկ Մախլուտոն եւ այլք Արեւմտեան Հայաստանէն մինչեւ սուրիական անապատներու տարածքները կը փորձեին հայ մանուկներ փրկիլ: Կարգախօսն ալ յատկանշական էր՝ մէկ հայը՝ մէկ ոսկի»: Հայերը մահմեդականներէն ոսկիին դիմաց կ՚երթային ցեղասպանութեան ձետեւանքով անոնց ձեռքը յայտնուած հայ որբերուն՝ մէկ հային դիմաց վճարելով մէկ ոսկի:
Այս շրջանը, երբ Ռուսաստան բռնկուեց բոլշեւկեան յեղափոխութիւնը, Լենինը հրամայեց ռուս զինւորներուն լքիլ Արեւմտեան Հայաստանին շրջանը, այս նահանջը տեղի ունեցաւ այն նոյն ժամանակ, երբ Լենինը ստորագրեց ինքնորոշումը ճանաչելու մասին հրամանագիրը մինչեւ թուրքական Հայաստանէն անկախացումը (Արևմտ. Հայաստան): Միևնոյն ժամանակ ռուսական (Արեւելյեան) Հայաստանը ժամանակաւորապէս հանձնուեց Կովկասի դաշնութեանը, որը կազմուած էր կովկասեան թաթար թուրքերէն, վրացիներէն եւ հայերէն:
Երբ Կովկասի դաշնութիւնը քիչ ներկայութիւն ցոյց տուաւ, հայերը մինակ մնացին ցրուած տարածաշրջանը, ԱՄՆ-ը Վիլսոնի ստորագրութեամբ Հայաստանը հատկացուց 160,000 կիլոմետր տարածք, իսկ յաղթական պետութիւնները՝ Օսմանեան կայսրութիւնը, բաժանեցին միմեանց միջեւ:
Մինչ Օսմանեան կայսրութիւնն ամբողջութեամբ բռնազաւթուած էր յաղթանակած պետութիււններու կողմէն եւ կը շրջապատէր Անկարան, հայ ժողովուրդը Լենինին թեթեւ ձեռքով կրեց իր վերածնունդին ծանրութիւնը՝ թուրքական զորքերու դէմ պայքարին մէջ : Թուրքական զորքերը, բոլշեւիկեան Ռուսաստանի նիւթական եւ ռազմական աջակցութեամբ, չկարողացան պոկիլ իրենց նկրտումները բռնազաւթուած Արեւմտեան Հայաստանի հողերէն եւ իրենց հայացքն ուղղեցին դեպի Երեւանը, սակայն թուրքական բանակը հանդիպեց անսպասելի դիմադրութեան, ջախջախուեց Սարդարապատ, իսկ ետք նահանջեց՝ յարուած ստանալով Բաշ-Աբարանէն։ Այս փառապանծ պայքարը ղեկավարողներէն էր Սմբատ Բորոյանը։
Այս յաղթանակէն ետք 1918 թուականի Մայիս 28-ին Թիֆլիս հռչակուեց հայկական շրջաններու ինքնիշխանութիւնը։ Անդրանիկ փաշան դէմ գնաց Հայաստանի կառավարութեան դաշնակցական կառավարիչներու՝ թուրքերու հետ կնքած պայմանագրերուն, եւ եղբայրական արիւն թափելէն խուսափելու համար ցրեց իր բանակը եւ Սմբատ զորավարին հետ մեկնեց Ամերիկա։ Սմբատ փաշան գործուն մասնակցութիւն է ունեցերԱՄՆ-ին տարբեր օգնութեան կազմակերպութիւններուն եւ Անդրանիկ փաշային հետ ամէնայն օգնութիւն ցուցաբերիլ Խորհրդային Հայաստանին հայ ժողովրդի վերքերը բուժելու համար։ Հայրենական մեծ պատերազմին սկիզբը անոնք օգնութեան արշավներ են կազմակերպեր, հավաքած գումարով տանկեր են գներ ու ուղարկեր ԽՍՀՄ։ Երկրորդ Համաշխարհային պատերազմին տարիներուն Մախլուտոն մասնակցեր է նաեւ ֆաշիզմին դէմ մղուած պայքարին։ Նա Ֆրանսիական դիմադրական շարժման մարտիկներէն էր:Անդրանիկ փաշայի մահէն ետք գեներալ Սմբատը չդիմացաւ կարօտին եւ մեկնեց Խորհրդային Հայաստան, թեեւ գիտեր, որ բոլշեւիկները կարող են ձերբակալիլ իրեն։ Այդ շրջանը նա կը դառնա Կոմիտասի անուան զբոսայգիին պահակը: Ի դէպ, հէնց այնտեղ կը գտնուի ֆիդայական շարժման «Զորավար Անդրանիկ» թանգարանը:
Մարտերու բովով անցած Մախլուտոն մարտին ալ կը մահանար :
«Յաւատքիս համար ինձի կթաղէք Սբ. Էջմիածին, իսկ իմ քաջութեանս համար՝ «Խենթի» քովը, եթէ հարմար կդատէ՛ք». Մախլուտո