Հռոմ կայացեր է Մշակութային արժեքներու պահպանութեան եւ վերականգնման ուսումնասիրութիւններու միջազգային կէդրօնի (ICCROM) Գլխաւոր ասամբլեայի 33-րդ նստաշրջանը։

Նստաշրջանին ԿԳՄՍՆ ներկայացուցիչ Յարութիւն Վանեանը հանդես է եկեր զեկոյցով: Նա ներկայացուցեր է Արցախին պատմամշակութային յուշարձաններու պահպանութեան խնդիրները եւ Բաքուի վարած շարունակական պետական քաղաքականութիւնը՝ հայկական հետքը Արցախէն վերացնելու, պատմութեան եւ մշակութի յուշարձաններն աւերելու կամ ինքնութիւնը կեղծելու վերաբերեալ։ Այս համատեքստը զեկոյցը արձանագրուեր է՝ նոյն իրավիճակը ժամանակին եղեր է նաեւ Նախիջեւանին մէջ, որտեղ, ցաւոք, յնարաւոր չէ եղեր փրկիլ հայկական պատմամշակութային ժառանգութիւնը:

Ներկայացուեր են յստակ փաստեր եւ թվեր՝ Բաքուի կողմէն արդեն իսկ իրականացուած վանդալիզմին դեպքերու եւ յուշարձաններու աւերումներու վերաբերեալ, յղումներ են արուեր  շարք մը միջազգային յեղինակաւոր կառոյցներու ընդունած բանաձեւերուն եւ որոշումներուն, որոնք Բաքուն չհարգելով միջազգային իրաւունքն ու կարգը, չի կատարեր։

Նստաշրջանին ընթացքը պայմանաւորուածութիւն է ձեռք բերուեր նաեւ համագործակցիլ Մշակութային արժեքներու պահպանութեան եւ վերականգնման ուսումնասիրութիւններու միջազգային կէդրօնի (ICCROM) հիմնական 4 ծրագիրներէն մէկի՝ Ճգնաժամերու ժամանակ մշակութային ժառանգութեան «Առաջին օգնութիւն եւ կայունութիւն» (FAR) նախագիծին շրջանակը՝ յաշուի առնելով Հայաստան վտանգուած եւ սահմանային յուշարձաններու թիւը։

Յստակ նախագծերու շուրջ քննարկումները կշարունակուին առաջիկային։                                   Արեւմտեան Հայաստանի կառավարութիւնը եւս [ICCROM]-ին կներկայացնէ մեր կողմէն հավաքագրուած եւ շրջանառութեան մէջ դրուած փաստացի նիւթերը, որոնք ունին համապատասխան փորձագիտական եզրակացութիւններ՝ արուած միջազգային ճանաչում ունեցող փուձագետներու եւ կազմակերպութիւններու կողմէն: Այդ Փորձագիտական եզրակացութիւններն արդեն իսկ ներառուած են Բաքուի վայրագութիւններու եւ բռնի տեղահանումներու գործով շուշեցիներու՝ Բաքուի դէմ յարուցուած գործերը: Ինչպէս գիտենք Արեւմտեան Հայաստանի նախագահ Արմենակ Աբրահամեանը՝ ով լիազորուած է շուշեցիներու կողմէն  ներկայացնելու անոնց ՄԻԵԴ այդ բոլոր նիւթերը իւրաքանչիւ անձի համար առանձին փաթեթով ներկայացուցեր է: 

https://www.lragir.am/2023/11/07/791813/