Գեմերեկ աւանը կը գնտուի Արեւմտեան Հայաստանի Սեբաստիա վիլայէթի Թոնուս գաւառակին մէջ։
Հանդիսացեր է գաւառակի գլխաւոր բնակավայրերէն մէկը:
Կ՛ենթադրուի, որ Գեմերեկ անուանումը կը ծագի Գամիրք երկրի անունէն (Կիմմեր/Գոմեր նահապետի անունէն):
Հիմներ են Կիլիկիահայերը՝ XVI դարի սկիզբը։ Գեմերեկի հարաւին կ՛երկարին Խնձորի լեռները։ XIX դարու սկիզբներուն եւ 1895-1896 թուականներուն բնակավայրի հայությունը համառ դիմադրություն ցոյց տուեր է օսմանցի ջարդարարներուն:
1915 թուականին հայ բանկչութեան թիւը կը կազմէր 7000 մարդ, որոնք յայտնի էին իրենց աշխատասիրութեամբ եւ խիզախութեամբ:
Հայերը հմուտ գորգագործներ, ջուլհակներ, ներկարարներ ու կաշեգործներ էին: Անոնց արտադրանքը լաւ համբաւ ունէր նաեւ շրջակայ բնակավայրերուն մէջ: Հայերը կը զբաղուէին արհեստներով և առեւտուրով։
1915 թուականին աւան ապաստաներ էին մօտակայ 9 գիւղերու հայերը: 1915 թուականի Մեծ եղեռնին ժամանակ բնակավայրի կանայք զանգուածային կոտորուեր են մօտակայքին գտնուող Շէյթան դերեսի կոչուած ձորին մէջ: Շատ քիչ փրկուածները տեղափոխուեր են Արեւելեան Հայաստան եւ բնակեր են Երեւանի մէջ (Զէյթուն թաղամաս) եւ այլուր։ Հատուկենտ փրկուածներ վերահաստատուեր են Կեմերեկ, ուր 1946 թուականին կը կար 40 տուն (245 անձ) հայ բնակիչ։
Հայերը կը խօսէին Կեսարիոյ բարբառով: Գեմերեկն ունէր Ս. Աստուածածին եւ Ս. Լուսաւորիչ անուններով եկեղեցիներ: Աւանէն ներս գտնուեր է նաեւ Ս. Գէորգ անունով վանքը:
Աւանին մէջ կը գործէին Արամեան եւ Լուսինեան վարժարաննները, որոնց մէջ կը սորվէին 200 տղայ աշակերտներ: Բացի այդ, կար աղջիկներու 2 դպրոց եւ ուսումնասիրաց միութիւն:
Ուլաշ գիւղը կը գտնուի Արեւմտեան Հայաստանի Սեբաստիայ վիլայէթի Ղանղալի գաւառակին մէջ [1] 1852 թուականին ունէր 200 տուն, 1915 թուականին 400 տուն՝ 3350 հայ բնակիչով: Գիւղին մէջ կը գործէր ջրաղաց:
Ըստ Առաքէլ Դավրիժեցիի (XVII դար) 1614 թուականին Ուլաշի մէջ կառուցուեր է Ս. Փրկիչ եկեղեցին: Գիւղը նաեւ ունեցեր է Ս. Սարգիս եւ Աստուածածին եկեղեցիները: Ս. Աստուածածինը նաեւ կոչուեր է վանք:
