Կիլիկիան հայտնի է դեռևս խեթական թագավորության ժամանակներից եվ ունի ավելի քան 10 հազար տարվա պատմություն:

Տարբեր պատմաբաններ տարբեր անվանումներ են տվել Կիլիկիային: Ալիշանը կոչում էր հայկական Կիլիկիա , Հովսեփ Օրբելին Կիլիկիյան Հայաստան, ոմանք էլ Փոքր Հայք , քանի որ Փոքր Հայքը գտնվել է Միջերկրական ծովի ափերին : Չեմ ուզում անդրադառնալ Կիլիկյան հայկական թագավորությանը եվ միանգամից ուզում եմ անդրադարձ անել մ. թ. 20-րդ դարին եվ առաջին համաշխարհային պատերազմին, որը սկսվեց 1914 թ հուլիսի 28-ին եվ ավարտվեց 1918 թ  նոյեմբերի 11-ին: Սա նոր ժամանակների աշխարհաքաղաքական քարտեզի ձևավորման պատերազմ էր, որին մասնակցում էին 38 պետություն , բոլորը մայրցամաքերից: Այդ պետությունները կազմել էին 2 ռազմական դաշնախմբեր:

Եվ ահա պատերազմի մասնակից Թուրքիան ստիպված էր 1918 թ հոկտեմբերի 30-ին Էգեյան ծովի Լեմնոս կղզու Մուդրոս նավահանգստում  խարիսխ նետած  ՛՛Ագամեմոն    ՛՛ հածանավի վրա Մեծ Բրիտանիայի հետ զինադադարի պայմանագիր կնքել , համաձայն որի Անտանտի երկրները իրավունք են ստանում գրավել Բոսֆորի եվ Դարդանելի նեղուցների ամրությունները, իսկ կապիտուլյացիայի ենթարկված Թուրքիան դուրս է բերում իր զորքերը Իրանից , Անդկովկասից եվ Կիլիկիայից : Հայերն իրավունք են ստանում ներգաղթել իրենց հայրենք:

Եվ ահա այս աշխարհաքաղաքական թոհ ու բոհում, երբ ձևավորվում էր աշխարհի նոր քաղաքական քարտեզը , հայ ժողովուրդը, որ Թուրքիայի կողմից եվ ցեղասպանվել էր եվ հայրենազրկվել ու իրավունք էր ստացել ներգաղթել իր հայրենիք , որոշեց պայքարել իր իրավունքների համար եվ ազատագրել իր պատմական տարածքները: 

Դեռևս 1916թ Սաքսի, Պիկոյի եվ Նուբար փաշայի միջև կնքված պայմանագրով , դեռևս 1918թ Նոյեմբեր դեկտեմբեր ամսիներին մտել էր Կիլիկիա եվ գրավել կարեվոր ռազմավարական կետերն ու մասնակցել Կիլիկիայի պաշտպանությանը:

1920թ Օգոստոսի 4-ին Հնչակյան կուսացության անդամ . 1891-1894թթ Սասունի ինքնապաշտպանության ղեկավար հասարակական — ռազմական գործիչ  Միհրան Տամատյանի գլխավորությամբ 1920թ օգոստոսի 4 -ին Ադանայում ազգային գերագույն խորհուրդը Կիլիկիան հռչակեց անկախ պետություն Ֆրանսիայի հովանավորության ներքո :

Սակայն Ֆրանսիան ելնելով իր պետական շահերից ՝ ինչպես հայկական լեգեոնը , այնպես էլ Կիլիկիայի ինքնավարությունը լուծարեց:

1920-21թթ տեղի ունեցավ Կիլիկիայի գրավումը քեմալականների կողմից  Ռուսաստանի օգնությամբ: 

Այժմ ցանկանում եմ անդրադարձ կատարել 21-րդ դարին:

Այսօր ևս աշխարհը գտնվում է պատերազմական իրավիճակում եվ ձևավորվում  է նոր աշխարհաքաղաքական քարտեզ՝  այժմ արդեն 50-ից ավելի պետությունների կողմից :

 Արեվմտեան Հայաստանի   կառավարությունը , որն ուշի-ուշով հետևվում է տեղի ունեցող իրադարձություններին եվ պատասխանատվություն է կրում ինչպես պետականորեն ամրագրված , այնպես էլ պատմական տարածքների հանդեպ, այսօր բարձրաձայնում է Արեվմտյան Հայաստանի  բնիկ ազգի իրավունքները ու շահերը , որի մասին ընդամենն օրեր առաջ ՄԱԿ -ի բնիկ ժողովուրդների փորձագիտական հանձնաժողովի ( հուլիսի սկիզբ )  աշխատանքներին , հանրապետության նախագահ Արմենակ Աբրահամյանի եվ Արտաքին գործերի նախարար Լիդիա Մարգոսյանի ներկայությամբ ու ելույթներով : 

ԱՀՀ-ն ՄԱԿ-ին է ներկայացրել նաև իրավաբանական փաթեթ որն արդեն տեղադրված է ՄԱԿ-ի կայքէջում , որտեղ կարող եք ծանոթանալ փաթեթին: 

Այժմ անդրադառնում եմ Արեմվտյան Հայաստանի   բնիկ հայությանը եվ հատկապես Կիլիկիայի հայությանն,  ով անցած հարյուր տարիների ընթացքում այդպես էլ չանդրադարձավ իր իրավունքներին իբրև բնիկ եվ Սփյուռքի անվան տակ , աշխարհով մեկ ցրված , Դաշնակցական կուսակցության եվ կիլիկիո կաթողիկոս Արամ Ա- ի գլխավորությամբ կեղծ օրակարգ է առաջ տանում՝ ցեղասպանության ճանաչում եվ հատուցում: 

  Հասել են նույնիսկ այն բանին , որ Սիսում գտնվող կաթողիկոսարանը իրեն համարում է Սփյուռքյան : 

Բնիկ ժողովուրդն իր բնիկ տարածքում ինչպես կարող է Սփյուռք լինել  ;

Ճիշտ է դեռեվս առաջին համաշխարհային ճպատերազմը չավարտված 1918թ հունիսի 4-ին , կապիտուլյացիայի ենթարկված օսմանյան կայսերական կառավարության եվ հայկական գավառների գերագույն եվ միակ իշխանության անունից՝  Թիֆլիսի հայոց ազգային խորհուրդը , Բաթումիում կնքում է պայմանագիրը, որը ստորագրել են Ալեքսանդր Խատիսյանը եվ Հովհաննես Քաջազնունին :

Պայմանագրով Հայաստանի տարածքը կազմում էր 12 հազար քառակուսի կիլոմետր եվ լուծարվում էին բոլոր ֆիդայական ջոկատներն ու Անդրանիկը: 

Այս թեմային առավել մանրամասն, ինչպես Կիլիկիայի ազատագրման 100-ամյակին , հայկական լեգեոնի 102 տարեդարձին , որին ԱՀՀ կառավարությունը առանձին անդրադարձ է կատարել , կանդրադառնա ավելի ուշ:

Այժմ վերջացնելով խոսքս ուզում եմ կոչով դիմել Կիլիկիայի հայությանն ու աշխարհով մեկ հայրենազրկված Արեվմտյան Հայաստանի զավակներին: 

Ժամն է արդեն տեր կանգնելու պեփական իրավունքներին եվ վերադառնալու հայրենիք՝ Արեմտյան Հայաստան:

Սիրելի հայեր, եթե չեք ուզում անհատապես դիմել, ձեր իրավունքների համար միջազգային դատարան , որոնք ավելի քան 100 տարի ոտնահարված են, կարող եք դիմել Արեմտյան Հայաստանի կառավարությանը, որն արդեն փորձ ունի բարձրաձայնելու իր զավակների եվ տարածքների իրավունքները :

Մեկ անգամ եվս ուզում եմ բարձրաձայնել , որ անկախ կրոնական պատկանելիությունից  եվ այն բանից , թե՝  դուք թրքախոս եք , քրդախոս , թե այլ լեզուներվ եք խոսում , դուք մեր որդիներն եք եվ մենք ամենուր պաշտպանում ենք ու պաշտպանելու ենք մեր իսկ շահերը: