Արեւմտյան Հայաստանի Հայերի Ազգային Խորհուրդ
Ելույթ 1 – ՄՍՀԿ 2023 թվականի հունիսի 5-ից 9-ը
Տիկին Նախագահ, անդամ պետությունների Հարգելի պատվիրակներ
Այս տարի լրանում է Արեւմտյան Հայաստանի հայերի ազգային խորհրդի կողմից մտավոր սեփականության, գենետիկական ռեսուրսների, ավանդական գիտելիքների եւ բանահյուսության հարցերով միջկառավարական կոմիտեի նիստերին հավատարմագրվելու պատվի 15-ամյակը, եւ ես ուզում եմ շնորհակալություն հայտնել ամբողջ քարտուղարությանը:
Մեծ աշխատանք է տարվել, որպեսզի այսօր մենք կարողանանք պատրաստվել գենետիկական ռեսուրսների վերաբերյալ դիվանագիտական համաժողովին, և ես կցանկանայի շնորհակալություն հայտնել բոլոր անդամ պետություններին, ինչպես նաև բնիկներին, ովքեր ներկա են ֆիզիկապես և առցանց, այն ջանքերի համար, որոնք ուղղված են այս դիվանագիտական կոնֆերանսին հնարավորինս շատ մարդկանց մասնակցության ապահովման համար:
Ինչպես գիտեք, արդեն ավելի քան մեկ դար է, ինչ Արևմտյան Հայաստանը և նրա բնիկ հայ բնակչությունը 1920 թվականին ինքնիշխան և անկախ պետություն ճանաչվելուց հետո՝ առանց միջազգային իրավունքի նորմերի պահպանման, ենթարկվում են ոչ միայն ցեղասպանության, այլև բռնի տեղահանման և տարածքային անեքսիայի , նրա գենետիկական ռեսուրսների ապօրինի յուրացման և զավթման, նրա ժառանգության և հոգևոր ու նյութական մշակույթի և ունեցվածքի համակարգված ոչնչացման, բնակչության բռնի կրոնափոխման, որը հասցնում է Ցեղասպանության զոհ դարձած բնիկ ժողովուրդների գոյության ժխտմանը եվ աղետալի հետևանքներ է ունենում ավանդական գիտելիքների փոխանցման և նրանց մշակութային ինքնաարտահայտման համար:
Բայց չնայած այս ամենին, մենք շարունակում ենք մեր գոյությունը որպես բնիկ ժողովուրդ, քանի որ մենք նույն տարածքի բնիկ ժողովուրդ ենք, մեր պահպանված ավանդական գիտելիքների եվ մեր մշակույթը սերունդներին փոխանցելու , ինչպես նաև մեր տարածքային ամբողջականությունը և կենսատարածքը պաշտպանելու համար իրավական պայքար մղելու մեր գենետիկական ռեսուրսների շնորհիվ։
Այս իմաստով, Ինչ վերաբերում է բնիկ ժողովուրդների իրավունքների Հռչակագրին և մեր ինքնորոշման իրավունքին, ես ի սկզբանե ցանկանում էի աջակցել եվ հոդվածների մեջ ներառել համապատասխան իրավատերերի, այսինքն ՝ բնիկ ժողովուրդների կողմից ներկայացված տեքստերը:
Ես կցանկանայի նաև նշել, որ գենետիկ ռեսուրսների և ավանդական գիտելիքների ապօրինի յուրացման արդյունքում բնիկ ժողովուրդները կամ ազգերը՝ Ցեղասպանության, բռնակցման, օկուպացիայի և պատերազմի հետևանքով կարող են այլևս դադարել լինել իրենց օրինական իրավունքների , որոնք խլվել են իրենցից, կրողը:
Հետևաբար, անհրաժեշտ է աշխատել բնիկ ժողովուրդների իրավունքների վերականգնմանն /իրացմանն անմիջականորեն առնչվող խնդիրների ուղղությամբ և այդպիսով հարգել նրանց պաշտպանությունն ու կենսական տարածքը ու նույնիսկ տարածքային ամբողջականությունը, որոնք դե ֆակտո և դե յուրե ճանաչվել են բնիկ ժողովուրդների և ազգերի համար` պետությունների կողմից ,միջազգային կառույցների և իրավասությունների գոյության պահից ի վեր:
Շնորհակալություն, տիկին Նախագահ:
Արմենակ Աբրահամյան
Արեւմտյան Հայաստանի Հայերի ազգային խորհրդի նախագահ
https://www3.wipo.int/contact/en/area.jsp?area=conf_igc
https://webcast.wipo.int/video/WIPO_GRTKF_IC_47_2023-06-05_PM_119638