Sofia Agopyan’ın “Sasun’un Eski Sınırları ve Ermeni Nüfusu” isimli bu çalışması Sasun’un Ermeni köyleri ve eski köy isimleri ileilgili önemli bilgiler içeriyor. (Batı Ermenistan)
Eski Sasun, ” Sason” olarak bilinen bugünkü küçük bölge’den oldukça farklıydı. Eskiden Sasun’un sınırları daha geniş bir bölgeyi kaplamaktaydı. Bugün Siirt, Diyarbakir, Muş ve Bitlis vilayetlerinde bulunan ve eskiden Sasun’a bağlı olan bölgeler, Sasunlu Ermeni göçmenler tarafından şimdiye kadar “Sasun” olarak bilinir.
Bu çalışmada Sasun’un eski 10 bölgesi ve bu bölgelerdeki köylerin eski isimleri ve Ermeni nüfusu yer almaktadır.
- yüzyılın başında Sasun’da nüfusunun %60 Ermenilerdi. 1915’ten önce Sasun’da Ermeni nüfusunun sayısı, Vardan Petoyan’ın ” Sasna Azgagrutyunı” kitabın’dan kaydedildi. Bu kitabı referans alarak 20. yüzyılın başında Sasun’un Ermeni nüfusu hakkında oldukça bilgi alabiliriz. 1894-96 olaylarında birçok Ermeni öldürüldü veya göç etti ve birçok köyler de boşalttı. O yüzden bu çalışmada bazı köylerindeki Ermeni nüfusu ilgili bilgiler belli değil. (çalışmada köylerin eski isimleri kullanılmış).
SOFİA AGOPYAN
Sasun’un 10 tarihi bölgeleri;
- Bun Sasun – Bozkan
2. Şatakh (Şatax)
3. Talvorik
4. Khut (Xut)- Brnaşen
5. Psank
6. Hazzo – (Habılcoz olarak da geçerdi)
7. Motkan
8. Khiank (Xiank)
9. Khulp (Xulp)
10. Kharzan (Xarzan) - Bun Sasun – Bozkan
Geligüzan – 3500 Ermeni ( 250 hane )
Şenık – 635 Ermeni (73 hane)
Semal – 602 Ermeni (70 hane)
Ağbig – 835 Ermeni (102 hane)
Hetink – 456 Ermeni (48 hane)
Kağkig – 12 Ermeni (2 hane)
Gabasged – 7 hane
Khodzodzvank ( Xoxzodzvank) – 6 hane
Hargurk – 120 Ermeni ( 16 hane)
Arzig – 80 Ermeni (15 hane)
Saregan – 6 hane
Gelaraş – 11 hane
Khadan ( Xadan)- 20 hane
Tkhig ( Txig) – 4 hane
- Şatakh (Şatax)
Şuşnamerg – 245 Ermeni ( 30 hane)
Geğaşen – 289 Ermeni (31 hane)
Kop- 196 Ermeni (27 hane)
Zeynıg – 210 Ermeni ( 25 hane)
Dapık – 200 Ermeni ( 25 hane)
Iritsank – 95 Ermeni ( 13 hane)
- Talvorik
Egu dun – 35 hane
Ardkhonk- Korakhu ( Ardxonk- Koraxu) – 9 hane
Dvalink – 15 hane
Khılhovid ( Xılhovid) – 9 hane
Hagmank – 15 hane
Hloğink – 40 hane
Mazra – 20 hane
Hartk – 20 hane
Hosnud – 9 hane
Sbğank – 25 hane
Yeğgard – 15 hane
- Khut (Xut) – Brnaşen
Khut (Xut) – Tağvank – 269 Ermeni ( 162 hane)
Şenist vari – 301 Ermeni ( 30 hane)
Şenist veri – 24 Ermeni ( 5 hane)
Şen – 280 Ermeni ( 28 hane)
Ağbag – 168 Ermeni ( 15 hane)
Tağvu – 25 hane
Gilonk – 68 Ermeni ( 8 hane)
Tağvıdzor – 18 hane
Sarengole – 136 Ermeni ( 17 hane)
Şahverdi – 192 Ermeni ( 19 hane)
Avark – 48 Ermeni ( 6 hane)
Hındtsor- 12 Ermeni ( 3 hane)
Yuşud ( Oşud) – 211 Ermeni ( 38 hane)
Çorova – 30 hane
Bılrig – 10 hane
Mığre Şilg – 60 hane
Uştap – 20 hane
Oşag – 25 hane
Gtsank – 101 Ermeni ( 20 hane)
Daştadem – 137 Ermeni ( 30 hane)
Bılrgan – 178 Ermeni ( 35 hane)
Yeğiank – 60 hane
Şamiank – 30 hane
Arenok – 15 hane
Gosd – 5 hane
Inguzek – 138 Ermeni ( 25 hane)
Mahbuban – 60 hane
Arunk – 47 Ermeni ( 6 hane)
Lordıntsor – 25 hane
Knot -7 hane
“Tap” ve “Rabat” Ermeni köylerin nüfüsü belli değil ( ya da 1894-96 yıllarda boşalttı )
5. Psank
Komk – 160 Ermeni (23 hane)
Tapuni – 60 Ermeni ( 7 hane)
Cırtnig – 210 Ermeni ( 20 hane)
Ployenk – 52 Ermeni ( 6 hane)
Pşut- 65 Ermeni ( 10 hane)
Mıckeğ – 409 Ermeni ( 40 hane)
Dalhor – 350 Ermeni ( 32 hane)
Khndzorenk ( Xndzorenk) – 242 Ermeni ( 26 hane)
Tatug – 145 Ermeni ( 15 hane)
Tarug Psank – 112 Ermeni ( 10 hane)
Gorınges – 35 Ermeni ( 8 hane)