Türk hükümetine bağlı yapılar da gizli ve Müslümanlaştırılmış Ermenilerin sorunlarıyla ilgileniyor. Zaman zaman basında yer alan ayrıntılı veriler ve mühtedi Ermenilerin mevcut ikamet yerleri, sayıları ve aralarında geçen süreçler hakkında analitik bültenler bunu kanıtlamaktadır.

Türk tarihçi Taner Akçam, Türk devletinin en başından itibaren Soykırım ARMENOSİD sırasında Müslüman olan Ermenileri daha da ayırt etmek için önlemler aldığını ve örneğin, ilgili makamların sicillerdeki Ermenilerin isimlerine karşı özel notlar almaları ve pasaportlarını din değiştirdikleri anlaşılacak şekilde doldurmaları gerektiğini belirtiyor.

Bu bağlamda Halaçoğlu’nun açıklamalarındaki bir başka nüans dikkati çekiyor: Tarihi tahrif eden bu şahıs, Ermeni mühtedilerin titizlikle hazırlanmış listelerinin elinde olduğunu, üstelik “devletin  ev ev dolaşarak bu kişileri kaydettiğini” açıkladı. Halaçoğlu’nun belirli bir kaynaktan bahsetmekten kaçınması nedeniyle de konu daha ilginç bir bağlam kazanıyor. Doğal olarak, bir soru ortaya çıkıyor, eğer bu kişiler devlet tarafından kayıt altına alınmışsa, o zaman devlet kurumları ve kendilerine verilen işlevler aracılığıyla yapılması gerekirdi.

İnsanları kaydetmek için kabul edilen seçeneklerden biri de nüfus sayımıdır. İstanbul’da ilk nüfus sayımının 1927’de yapıldığı biliniyor, daha sonra 1935’ten itibaren beş yılda bir nüfus sayımı yapılmasına karar verildi. Ancak Türk kaynaklarında, örneğin 1935’te bunu kanıtlayan veriler buluyoruz. İşgal altındaki Batı Ermenistan’da da çifte nüfus sayımı yapıldı.

Nitekim Türkiye Büyük Millet Meclisi kayıtlarında tutulan gerçekler,  29 Mayıs 1934’te TBMM’nin 1935 yılında nüfus sayımı yapmakla ilgili 2465 sayılı Kanun’un kabul etmesi dikkat çekicidir. Ancak yaklaşık bir ay sonra aynı Meclis’in aynı yılın 15 Haziran’ında yürürlüğe giren “gizli nüfus” sayımına ilişkin 2576 sayılı Kanunu kabul etmesi de aynı derecede dikkat çekicidir.

Böylece iki tür nüfus sayımı yapılmış ve “gizli nüfus” sayımı 1935 Temmuz ayında tamamlanmıştır. Aynı yılın Ekim ayında “genel” nüfusu sayımı yapıldı.

“Batı Ermenistan Parlayan Bir Yıldızdır”