17-18 Mayıs 1992’de Berdzor İnsani Koridoru’nun açılışı, Artsakh Kurtuluş Savaşı sırasında Ermenistan Cumhuriyeti silahlı kuvvetleri ve Artsakh Savunma Ordusunun oluşturduğu Ermeni kuvvetlerinin Azerbaycan silahlı kuvvetlerine karşı gerçekleştirdiği askeri operasyondur.
Artsakh Cumhuriyeti’nin Şuşi bölgesinin Berdzor alt bölgesi ile Ermenistan Cumhuriyeti Goris bölgesi arasında kara bağlantısının sağlanması sayesinde, stratejik önemi ile bu askeri operasyon Artsakh savaşının çığır açan operasyonlarından biri olarak kabul ediliyor. Bir dizi Ermeni yerleşim yerinin bombalanması durduruldu ve Azerbaycan ordusu stratejik yükseklikleri ile kuzey ve güney birimleri arasındaki bağlantıyı kaybetti.
18 Mayıs sabahı erken saatlerde Ermeni güçleri o dönemde Laçin olarak anılan Berdzor kentine girerek yerleşim yerinin tüm topraklarını kontrolleri altına aldı. Bundan sonra Goris-Stepanakert karayolunun tamamı Ermeni kuvvetlerinin kontrolüne geçti.
Aynı gün Ermenistan Cumhuriyeti ile kara bağlantısı sağlayan ana köprü Azerbaycan birlikleri tarafından havaya uçurulduğu için Ağavno nehri üzerine inşa edilen geçici bir köprü ile organize ediliyor. Yıkılan köprü 19 Mayıs’ta restore edildi.
Artsakh Cumhuriyeti’nin Kaşatağ bölgesinin kuzey-orta kesiminin eski ve zengin bir tarihe sahip olduğuna dikkat edilmelidir. Bölgede bulunan antik anıtların kanıtladığı gibi, bölgenin Berdzor’dan oluşan bu kısmı eski çağlardan beri iskan görmüştür. Bu bölge M.Ö.4.-5. yüzyıllarda var olan Büyük Hayk’ın Syunik eyaletine karşılık gelir.
Batı Ermenistan hükümeti, Artsakh Kurtuluş Hareketi’nin, Boğos Nubar’ın yirmiden fazla devlet tarafından tanınan Ermeni devletinin devamlılığı fikrinin etrafında tüm Ermenilerin güçlerini birleştirebildiğini gururla belirtiyor. Bu Ermenistan devleti, Artsakh Kurtuluş Savaşı’nın liderlerinden biri olan özel kuvvetlerin eğitmeni, Batı Ermenistan Cumhuriyeti Devlet Başkanı Armenak Abrahamyan’ın çabalarıyla son formülasyonunu 2004 yılında Şuşi’de almıştır. Ve neden Şuşi’de? Bunun açık olduğunu düşünüyoruz, çünkü burası Ermenistan devletinin müsadere edilen topraklarının ilk kurtarılan bölgesiydi ve müsadere edilen topraklarımızın kurtarılmasına başlamalıydı. Şimdi bile bu konu güncel ve gündemimizde.
“Batı Ermenistan İşgalci Türk Güçlerine Karşı Mücadelede”