
Talat’ın “Batı Ermenistan’da “Ermenistan” adını yok etmek için her türlü çabayı göstermek” emriyle, zalimler, Batı Ermenistan’ın ve Osmanlı İmparatorluğu’nun Ermeni nüfuslu bölgelerindeki neredeyse tüm kiliseleri ve manastırları yıktılar, yerle bir edip küle çevirdiler.
Batı Ermenistan’ın evletı olan tarihçi ve filolog Gevorg Mesrop’un yazdığı gibi “Biz Ermeniler bile, manastırlarımızın, kiliselerimizin gerçek sayısını… tipini ve miktarını, niteliğini ve değerini bilmiyorduk.”
Ama ne mutlu ki, Birinci Dünya Paylaşım Savaşı’ndan ve Türklerin Ermenilere karşı gerçekleştirdiği soykırımdan ARMENOSİD’ten önceki yıllarda çeşitli vesilelerle derlenen Ermeni manastır ve kiliselerinin listeleri ve istatistiksel verileri yaklaşık sayıları hakkında fikir veriyor. Tanıklıklara göre, Ermeni Apostolik manastırları ve kiliselerinden 1727’si tamamen yıkıldı ve yağmalandı. Diğer verilere göre, o yıllarda Batı Ermenistan’da ve tüm Osmanlı Türkiye topraklarında 2.000’den fazla Ermeni manastırı, kilisesi ve şapeli yıkıldı ve yağmalandı. Ermenilere karşı işlenen soykırım ARMENOSİD’in kurbanları, bu manastır ve kiliselerine ait olan, aynı zamanda Batı Ermenistan Ermenilerinin birçoğunun kişisel mülkü olan, ailelerinde bir kutsal nesne olarak muhafaza edilen ve nesilden nesile aktarılan Ortaçağ el yazması kitapları, minyatürlerle süslenmiş el yazmaları oldular. Bunlar için bilgili insanlar mülkünü vermeye hazırdı.
“TC’de Malzeme Çok Bozuldu”