
Yerli Halkların Hakları Uzmanlık Mekanizmasının 16. Oturumu.
Bayan Başkan,
1920’de tanınan ve devamı Batı Ermenistan devleti olan Ermenistan devleti, Birinci Dünya Paylaşım Savaşı’ndan sonra diğer devletler tarafından tanınan ilk yerli devletlerden biridir.
Milletler Cemiyeti Birinci Meclisi’nde Ermeni Sorunu gündeme geldi ve Meclis 1920’deki dokuzuncu genel kurul toplantısında Milletler Cemiyeti ile Konsey arasında işbirliği lehinde bir karar aldı. Ermenistan’ı ve ABD Başkanı Woodrow Wilson’ı desteklemeye hazır olduklarını açıklayan hükümetleri burada selamlamak istiyorum.
1917’de, bağımsızlığından önce Batı Ermenistan’ın kendi kaderini tayin hakkını ilk ilan eden Rusya’nın olduğunu ve ardından müttefik kuvvetlerin daha sonra Stalin’in planıyla feshedilen bağımsız Ermenistan’ın kurulmasına katkıda bulunduğunu hatırlatmak isterim. Ermeni halkının çektiği acılar ve tarihi esas alınarak Ermenistan Devleti, Müttefik Kuvvetler Yüksek Konseyi tarafından 19 Ocak 1920’de (bağımsızlık tarihi) fiilen, 11 Mayıs 1920’de “de jure” olarak tanındı. 22 Kasım 1920’de Wilson tarafından imzalanan tahkim kararı daha sonra Ermenistan’ın batı sınırını belirledi (Batı Ermenistan). 1920 yılında bu statü ile Ermenistan heyeti Sevr Antlaşması’nı imzalamış ve sürekli bir devlet olan Batı Ermenistan söz konusu antlaşmayı 24 Haziran 2016 yılında onaylamıştır. Ermenilere yönelik soykırımı ARMENOSİD’i takip eden hukuki temsil eksikliği ve suçun üzerinden 100 yılı aşkın bir süre geçtikten sonra, ulusal restorasyon mekanizmalarımız çalışıyor. Özyönetimimiz, özellikle Yerli Halkların Dışişleri Bakanı olarak görev alma onuruna sahip olduğum hükümetimizin oluşumuna yol açtı.
Bir devletin üç temel unsurunun nüfus, toprak ve hükümet olduğu göz önüne alınarak, 1894’te başlayan Türk-Osmanlı soykırım ARMENOSİD programlarının devam etmesi ve topraklarımızın yasadışı işgalinin, bugün 30’dan fazla BM üyesi devlet tarafından tanınan Yerli Batı Ermenistan devletimizin varlığını engellemekten başka bir amacı yoktur. Yukarıdakileri göz önünde bulundurarak, Batı Ermenistan’ın işgali konusunun İnsan Hakları Konseyi’nin daimi tartışmalarının gündemine alınmasını öneriyoruz.
Teşekkür ederim:
https://media.un.org/en/asset/k1m/k1mnlypgyo
Lidya Markosyan
Batı Ermenistan Dışişleri Bakanı
“Batı Ermenistan Uluslararası Arenada Mücadelede”